خطرات برق
هدف از مقررات ذکر شده در این بخش تضمین ایمنی ،افراد حیوانات و سلامت ساختمانها و محتویات و تجهیرات آن در مقابل خطرات و خسارات احتمالی ناشی از استفاده عادی از تاسیسات برقی است.
در تأسیسات برقی دو عامل عمده خطر به قرار زیر وجود دارد.
الف) جریانهای برق گرفتگی
ب) دماهای زیاد که ممکن است منجر به ایجاد سوختگیها آتش سوزی ها و دیگر صدمات شود
برق گرفتگی
گرمای منجر به خرابی تجهیزات
گرمای منجر به آتش سوزی
گرمای منجر به سوختگی
خطرات جریان الکتریکی
فیبریلاسیون بطنی یعنی ایجاد انقباض غیر قابل کنترل در عضلات قلب و مختل شدن سیکل طبیعی آن به گونهای که دیگر به حالت طبیعی برنمیگردد و موجب مرگ میشود
_آفر دیگر جریان
درست است که علت اصلی مرگ در نتیجه برفگرفتگی فیریلاسیون بطنی است اما شواهدی وجود دارد که در برخی مواقع، مرگ ممکن است به علت خفگی یا ایست قلبی نیز بروز کند.
آثار پاتوفیزیولوژیک زیر نیز ممکن است بروز کند
ا )قفل شدگی عضلانی
(۲) اشکال در تنفس
(۳) بالا رفتن فشار خون
(٤) اخلال در تشکیل و انتقال ضربان قلب شلال فریلاسیون دهلیزی ایست قلبی گذرا بدون فیر بلاسیون جلني
اینگونه آثار کشنده نیستند و معمولا قابل برگشت می باشند. آثار سوختگی در اثر عبور جریان ممکن است ظاهر شوند.
در اثر جریانهای با شدت چند امیر بروز سوختگیهای سنگین که احتمالا ب مرگ منجر میشود نیز ممکن است بروز کنند.
امپدانس بدن انسان
ولتاژ خطرناک است یا جریان؟؟؟
برق گرفتگی به چه عواملی بستگی دارد؟ -۱ جریان ولتاژ) - امپدانس (مسیر
۲- مسیر عبور جریان
۳- مدت زمان برقراری جریان
امپدانس :مینا دست راست تا دست چپ
فرکانس
تأثیر فرکانس در جریان آستانه برق گرفتگی.
تغییرات در آستانه فیر بلاسیون بطنی با پهنه فرکانس ۶۰/۵۰ تا ۱۰۰۰ هرتز و زمانی پیش از یک پربود فرکانی.
انواع برق گرفتگی
۱ برق گرفتگی مستقیم ناشی از تماس مستقیم تماس با قسمتهای برقدار
-۲- برق گرفتگی غیر مستقیم ناشی از تماس غیر مستقیم
تماس با بدنه دستگاه معیوب)
حفاظت در برابر تماس مستقیم
(۱) استفاده از عایق بندی مانند روکش سیم و کابل دست کش عایق و ...)
(۲) استفاده از محفظه ها مانند تابلوها، جعبه ها و....) یا ایجاد مانع (مانند حصارکشی)
۳) استقرار خارج از دسترس رعایت حریم شبکه برق و ...)
۴ محدود کردن جریان برق گرفتگی به کمتر از حد خطرناک
(۵) استفاده از تجهیزات کلاس ۳ با ولتاژ ایمنی خیلی پایین(ELV) کاربرد در ،استخر، سونا، حمام و ...)
حفاظت در برابر تماس غیر مستقیم
۱) قطع خودکار مدار به محض وقوع اتصالی بدنه در زمان مجاز | توسط مینیاتوری یا فیوز و اجرای هادی حفاظتی اتجهیزات کلاس ۱ دوشاخه مجهز به سیم متصل به بدنه فلزی دستگاه
(۲) محدود کردن جریان برق گرفتگی به کمتر از حد خطرناک
(توسط کلید (RCD)
۳_حفاظت بدون قطع خودکار مدار
الف- حفاظت با استفاده از همبندی مطمئن ترین روش
ب حفاظت با عایق بندی مضاعف اتجهیزات کلاس ۱۲ ]
ج - حفاظت با ولتاژ خیلی پایین (ELV) تجهیزات کلاس ۳.
د حفاظت با استفاده از محیط عایق عایق بندی با کفپوش
ه حفاظت با استفاده از جدایی الکتریکی (ترانس ایزوله
مروری بر تاریخچه ارتینگ
(۱) از سال ۱۸۸۰ تا ۱۹۲۴ برق رسانی بدون زمین کردن شبکه تجهیزات سیستم اولیه
(۲ در سال ۱۹۲۴ انجمن مهندسان برق (IEE) اتصال بدنه تجهیزات به زمین را الزامی نمود. (سیستم IT)
(۳) در سال ۱۹۲۷ فرانسه زمین کردن نول ترانسها را الزامی نمود.
(سیستم TT)
(۴) در سال ۱۹۳۵ استاندارهای جامع حفاظت اشخاص و تجهیزات تدوین و اجرایی شد. (سیستم) (TN)
مشکلات سیستم برق رسانی اولیه
دو اتصالی با هم در زمانهای مختلف یا همزمان اتصال اتفاقی + اتصال بدنه
برق گرفتگی غیر مستقیم ناشی از تماس با بدنه برقدار شده یک دستگاه معیوب
اتصال بدنه اتصال قسمت برق دار به بدنه هادی دستگاه برقی
۱ _اتصالی سیم داخل دستگاه به بدله
-۲ رسیدن آب به ترمینال داخلی دستگاه و اتصال به بدنه
سیستم برق رسانی IT
(۲) در سال ۱۹۲۴ انجمن مهندسان برق (IEE) اتصال بدنه تجهیزات به زمین را الزامی نمود.
هدف هم پتانسیل سازی دست و با و کاهش جریان برق گرفتگی
هادی حفاظتی PE=Protection Earth)
سیمی که بدنه فلزی دستگاههای برقی را به زمین وصل میکند.
سیستم برق رسانی TT
(۳) در سال ۱۹۲۷ فرانسه زمین کردن نول ترانسها را الزامی .نمود هدف تثبيت ولتار در منبع و تعریف یک ولتاز مرجع و ثابت .که همه جا در
است اولتاز زمین به عنوان یک گره بزرگ
هادی خنثی (نول) (N=Neutral)
سیمی از منبع که به زمین وصل شده و با زمین هم پتانسیل شده است
سیستم برق رسانی TNC
(۴) در سال ۱۹۳۵ استاندارهای جامع حفاظت اشخاص و تجهیزات
تدوین و اجرایی شد.
بدنه دستگاهها از طریق هادی نول زمین میشود
لذا این هادی هم وظیفه نول و هم وظیفه ارت را همزمان انجام میدهد و به آن هادی مشترک حفاظتی خنثی میگوییم (PEN)
_سیستم برق رسانی TNS
می توان نول و ارت را از مبدأ تفکیک کرد. سیستم TNS جدا شده = Separated
سیستم برق رسانی TN-CS
می توان نول و ارت را از میانه مسیر از هم تفکیک کرد.
نام گذاری سیستمهای برق رسانی
انواع سیستمهای برق رسانی - سیستم
حرف اول :۱ منبع به زمین وصل نیست. (مجزا= Isolated )
حرف اول = T منبع به زمین وصل است. (زمین=Terra)
حرف دوم = T: بدنه دستگاهها از طریق مستقل زمین شده اند. (زمین =Terra)
حرف دوم = N : بدنه دستگاهها از طریق سیم نول زمین شده اند.(خنثی = Neutral)
حرف اضافی هادی نول و حفاظتی مشترک هستند. (مشترک = Common)
حرف اضافی = S: هادی نول و حفاظتی جدا اجرا شده اند. (مجزا = Separated)
سیستم برق رسانی IT
ترانس توزیع 20KV/400V